Diagnose en onderzoek
Het kan soms een lange tijd duren voordat de diagnose colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn wordt gesteld. Misschien had jij ook al een lange tijd last van klachten?
De diagnose stellen
Het herkennen en benoemen van colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn gebeurt aan de hand van een vraaggesprek met de arts (anamnese), lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek en een onderzoek van de darmen.
Gesprek met arts en lichamelijk onderzoek
De arts zet tijdens een gesprek eerst al je klachten op een rij. Hij of zij arts stelt daarbij verschillende vragen om een goed beeld te krijgen van je klachten en te kunnen bepalen welke onderzoeken er nodig zijn. Tijdens een lichamelijk onderzoek wordt onder andere gekeken naar je algemene gezondheid.
Verschillende onderzoeken
Om de diagnose te kunnen stellen, zijn verschillende onderzoeken nodig. En er zijn onderzoeken die laten zien of er bijvoorbeeld complicaties zijn. Met een bloedonderzoek wordt bijvoorbeeld gekeken of er infecties in het lichaam zijn, of dat er sprake is van een vitaminetekort of bloedarmoede.
Ook kunnen er foto’s en/of scans van de buik worden gemaakt.
Laboratoriumonderzoek
Wanneer je behandeld wordt met medicijnen voor colitis of Crohn, kunnen door je behandelaar verschillende laboratoriumonderzoeken worden aangevraagd. De onderzoeken kunnen plaatsvinden voordat je behandeld wordt, maar kunnen ook nog tijdens je behandeling gebeuren.
Afhankelijk van de behandeling, hoe lang je de behandeling al krijgt en de ernst van je ziekte, wordt bepaald welke onderzoeken nodig zijn.
Naast lichamelijk onderzoek en laboratoriumonderzoek, kunnen onderstaande onderzoeken helpen bij het stellen van de diagnose colitis ulcerosa:
Darmonderzoek
Een kijkje in de darm is nodig om de uiteindelijke diagnose te kunnen stellen. Dit kan via een endoscopie, echoscopie, röntgenonderzoek, CT/ MRI-scan of camerapil. Meestal gebeurt zo’n onderzoek met een endoscopie. Hierbij wordt met een flexibele slang, waarin een camera zit, de binnenwand van de darmen bekeken. Tijdens de endoscopie kan er een stukje van de darmwand afgenomen worden (een zogenaamd biopt) dat vervolgens wordt onderzocht in een laboratorium.
Endoscopie
Bij een endoscopie van de darmen wordt er naar de binnenkant van de darm gekeken met een endoscoop. Deze beelden worden door de arts bekeken. Om de wand van de darm goed in beeld te krijgen, is het belangrijk dat de darm helemaal leeg is. Hiervoor moet er vóór het onderzoek een speciale laxerende vloeistof worden gedronken die er voor zorgt dat de darmen leeg worden gemaakt. Alhoewel het drinken van de laxerende vloeistof voor veel mensen niet prettig is, is het belangrijk de instructies goed op te volgen. Als de darmen niet goed schoon zijn, kan de endoscopie namelijk niet gedaan worden.
Soorten endoscopie
Colonoscopie: dit is een kijkonderzoek in de dikke darm.
Sigmoidscopie: dit is een kijkonderzoek in het onderste deel van de dikke darm (het sigmoid).
Voor het in beeld brengen van de slokdarm en/of maag wordt gebruik gemaakt van een zogenoemde gastroscopie, een onderzoek met een endoscoop via de mond.
Roesje tijdens de endoscopie
Gedurende de endoscopie kan een roesje worden gegeven. Een roesje is géén narcose, en beademing is dus niet nodig. Wel maakt een roesje je slaperig en zorgt het ervoor dat de endoscopie als minder onaangenaam of pijnlijk wordt ervaren.
Biopsie
Tijdens de endoscopie wordt vaak via een biopt een stukje van de darm weggehaald. Dit wordt vervolgens verder onderzocht. Van het nemen van een biopt voel je meestal niks.
Meer weten over endoscopie? Bekijk de video.
Behandeling bij colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn
Colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn zijn chronische darmontstekingen die helaas (nog) niet te genezen is. De behandeling wordt in overleg met de arts bepaald en bestaat vooral uit medicatie die de ontstekingen in de darm kunnen remmen. Daarnaast is het slim om gezond te leven en – als je rookt – daarmee te stoppen.
Over welke onderzoeken kunnen worden gedaan als je wordt behandeld met een zogenaamde biological is onderstaande animatie gemaakt. Een biological is een biologisch geneesmiddel. Biologisch betekent dat de werkzame stof wordt gemaakt in levende cellen.