Wat zijn perianale fistels bij de ziekte van Crohn

Er bestaan verschillende soorten fistels, maar de meest voorkomende fistel bij de ziekte van Crohn is een fistel bij de anus: de perianale fistel. Dit is een pijnlijke complicatie bij Crohn. Perianaal betekent rondom (‘peri’) de anus. Perianale fistels zijn onnatuurlijk gevormde ‘gangetjes’ die het laatste deel van de darm met de huid rond de anus verbinden. Op die plek bij de anus ontstaat een opening (of soms ook meerdere openingen) waaruit pus en ook ontlasting kan komen. Perianale fistels kunnen pijn en irritatie veroorzaken. De huid rondom de fistel voelt vaak geïrriteerd en pijnlijk aan.

Een fistel is er niet zomaar ineens. Meestal ontstaat er eerst een zachte zwelling of knobbel in het gebied rond de anus, voordat de opening (en dus de fistel) er komt. Zo’n 12 tot 15% van de mensen met de ziekte van Crohn heeft na 5 jaar perianale fistels. Dit kan oplopen tot 21-23% na 10 jaar en tot 26% na 20 jaar.

Simpele en complexe perianale fistels

Perianale fistels zijn ingedeeld in de categorie ‘simpel’ (blauw in de afbeelding) en ‘complex’ (rood in de afbeelding). Deze indeling wordt gemaakt op basis van de locatie, de hoogte waar de interne opening begint en het aantal doorgangetjes.

Van ‘complexe’ perianale fistels is sprake als de fistels:

• meerdere doorgangetjes en openingen hebben die hoger in de darm beginnen,
• naar buiten doordringen, en
• gepaard gaan met andere complicaties, zoals ophoping van pus. Als er pus in een fistel zit, wordt dit ook wel een abces genoemd.

Referenties

1. Schwartz DA, Loftus EV Jr, Tremaine WJ, et al. The natural history of fistulizing Crohn’s disease in Olmsted County, Minnesota. Gastroenterology. 2002;122:875–880.
    
2. Hellers G, Bergstrand O,Ewerth S, Holmstrom B. Occurrence and outcome after primary treatment of anal fistulae in Crohn’s disease. Gut. 1980;21:525-527.
    
3. Bell SJ, Williams AB, Wiesel P, et al. The clinical course of fistulating Crohn’s disease. Aliment Pharmacol Ther. 2003;17:1145-51.
    
4. Aguilera‐Castro L, et al. Ann Gastroenterol. 2017;30:33‐44.
    
5. Gecse KB, Bemelman W, Kamm MA, et al. Gut 2014;63:1381–1392.
    
6. Botti F, et al. J Ultrasound. 2015;18:19‐35.
    
7. Vermeire S, et al. Dig Liver Dis. 2007;39:959‐962.